Digitalisering van toetsen

Het digitalisering van toetsen omvat de gehele keten, van het auteur- en constructieproces tot aan het afname-, rapportage- en analyse proces.

'De grote 'winst' is doorgaans te halen bij toetsen die via gesloten vragen (bv mc-vragen) worden afgenomen. Ook combitoetsen, gesloten + open vragen of bepaalde casustoetsen lenen zich uitstekend voor digitale afname.

Daarnaast speelt de vorm, de functie en de wijze van afname een belangrijke rol.

Doelstellingen

Onze ervaring leert dat de volgende 5 hoofddoelstellingen in meer of mindere mate bij onderwijsorganisaties een rol spelen. Per doelstellingen kunnen meetbare indicatoren (KPI’s) worden vastgesteld voor een opleiding.

De mogelijke doelstellingen in willekeurige volgorde op een rij:

1.     Het efficiënter maken van het logistieke- en het
        administratieve toetsproces;
2.     Het verlagen van de werkdruk en het
        professionaliseren van docenten;
3.     Het verhogen van de kwaliteit en diversiteit van de
        toetsen cq vragenbanken;
4.     Het vergroten van de service en de inhoudelijke
        begeleiding en feedback naar studenten;
5.     Het stimuleren van tijd- en plaatsonafhankelijk
        toetsen.

De kwaliteit van toetsen

In de genoemde toetscyclus zijn er 2 momenten waarbij het kwaliteitsaspect een rol speelt:

1. Meting, aanpassing en borging van de kwaliteit van de toets of vragenbank voorafgaand de publicatie van een toets (schriftelijke- of online afname)
2. Meting, aanpassing en borging van de kwaliteit van de toets na afloop van de afgenomen toets middels meting via statistische waarden (P-, A- en RIT waarden) en feedback van studenten

Indicatoren bij de kwaliteit van een toets/vragenbank:

- de toetsdefinities, het aantal vragen in een
vragenbank (kwantiteit);
- de soort, de vorm, de diversiteit en de rubricering van
de vragen;
- het niveau van de vragen (naar bv. Taxonomie van
Bloom);
- de wijze waarop de vraag is gesteld en de spelling,
vormgeving;
- de validiteit en de betrouwbaarheid en de toetsmatrijs

Vormen van toetsing

We onderscheiden de volgende 2 hoofdvormen van toetsing:

1. Summatieve toetsing

De functie van summatieve toetsen is gericht op het selecteren of certificeren van de deelnemer (bv student). Dit betekent in de praktijk dat summatieve toetsen (vaak) afsluitende toetsen zijn aan het eind van een onderwijs- of lesperiode. Deze hebben vaak een officieel karakter en kunnen (de) centraal georganiseerd worden.

2. Formatieve toetsing

De functie van formatieve toetsen is gericht op het diagnosticeren, tussentijds monitoren en reflecteren van de ontwikkeling van het geleerde tijdens het onderwijsproces. Formatieve toetsen hebben dus vooral een oefenfunctie. Bij deze toetsen is vooral de mogelijkheid van het geven van directe feedback van belang. Vaak wordt bij rekenkundige of taalkundige vakken deze vorm van toetsing benut.

De digitale toetscyclus

De digitale toetscyclus bestaat uit 11 processtappen. Deze cyclus vormt de basis voor de implementatie van digitale toetsing met summatieve- en formatieve toetsing. Het is belangrijk dat de betrokkenen in het proces worden geraadpleegd en dat de verschillende werkprocessen met de verschillende verantwoordelijke rollen worden beschreven. Ook kan deze cyclus benut worden voor het opbouwen van itembanken voor schriftelijke afnames. De stappen op een rij:

Niveau 1: Auteursproces > Constructieproces > Planningsproces > Inschrijfproces
Niveau 2: Afnameproces > Correctieproces > Analyseproces > Publicatieproces > Inzageproces
Niveau 3: Verwerkingsproces > Beheersproces

Opschaling van digitale toetsing

Het opschalen van digitale toetsen kan plaatsvinden op kwantitatief (aantal vakken/toetsen/afnames etc) en kwalitatief (kwaliteit database, efficientie etc) niveau.

Wij adviseren om vooraf meetbare en haalbare doelstellingen te maken per afdeling, opleiding, faculteit of anderszins. Hier spelen ook de ondersteunende diensten (toetsorganisatie, kwaliteit en ICT) een rol. Voor het goed in kaart brengen van de doelstellingen hanteren wij de DDI (digitale database indicator) en de OAI (online afname indicator).

Informatie

Neem contact op met Rob van den Heuvel voor verdere informatie en advies of voor een presentatie, lezing of workshop: rob@vdhc.net of bel met 06 16632853